วัดเทพศิรินทราวาสเป็นพระอารามหลวง ชั้นโท ชนิดราชวรวิหาร

• ตั้งอยู่เลขที่ 1469 ถนนกรุงเกษม แขวงวัดเทพศิรินทร์ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร

สิ่งสำคัญในพระอาราม

    วัดเทพศิรินทราวาส สร้างในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่ออุทิศพระราชกุศลถวายสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี พระบรมราชชนนี โดยให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนเจริญผลพูลสวัสดิ์ เป็นแม่กองก่อสร้าง พระศิริสมบัติ (กร) และพระวิจิตรรจนา เป็นนายงาน เริ่มก่อสร้าง ปีพุทธศักราช 2419 เมื่อสร้างกุฏิเสนาสนะเสร็จ ได้พระราชทานวิสุงคามสีมาในปีพุทธศักราช 2421 แล้วพระราชทานนามว่า “วัดเทพศิรินทราวาส” ตามพระนามสมเด็จพระบรมราชชนนี เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ ปีพุทธศักราช 2436 รัชกาลที่5 ได้ทรงสถาปนาสุสานหลวง หรือ ฌาปณสถานหลวงขึ้น ณ วัดเทพศิรินทราวาส ด้วยมีพระราชดำริจะให้เป็นสถานที่ปลงศพได้ทุกชั้นบรรดาศักดิ์ด้านหนึ่งของวัดเป็น " โรงเรียนเทพศิรินทร์ " อันมีชื่อเสียง อีกด้านหนึ่งเป็นเขตสังฆาวาสมีเมรุหลวงสำหรับพระราชทานเพลิงศพเจ้านายและบุคคลสำคัญ

สถาปัตยกรรมสำคัญ

พระอุโบสถของวัดเทพศิรินทราวาส มีขนาดใหญ่และตกแต่งอย่างงดงาม ด้วยลายรดน้ำและซุ้มประตูหน้าต่าง เพดานสลักรูปเครื่องราชอิสริยาภรณ์ พระอุโบสถเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญหลายองค์ เช่น พระนิรันตรายซึ่งเป็นพระพุทธรูปประจำรัชกาลที่ ๔ ซึ่งอันเชิญมาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๑ ตามพระราชประสงค์รัชกาลที่ ๔

หน้าบันพระอุโบสถประดับรูปตราพระเกี้ยว ยอดมีพาน ๒ ชั้น ตั้งเครื่องสูงคู่เคียงมีเทพบุตรประคองพานทั้งสองข้าง พื้นลายช่อดอกรำเพย ประดับกระเบื้องสี หลังคามุงกระเบื้องเคลือบสี รัชกาลที่ ๕ เสด็จทรงก่อพระฤกษ์
ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปปางสมาธิ พระพุทธรูปยืนทรงเครื่อง ปางห้ามสมุทร ปางห้ามญาติ พระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัย

พระประธาน ในพระอุโบสถ เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย หล่อสมัยกรุงสุโขทัย และอัญเชิญมาประดิษฐานในปี พ.ศ. ๒๔๓๘ จากเมืองพิษณุโลก มีประณามว่า “พระทศพลญาณ” และมีพระอัครสาวง ๒ องค์ นั่งพับเพียบประนมหัตถ์

พระเจดีย์ สร้างในสมัยรัชกาลที่ 4 อยู่

พระพุทธรูปสำริด ปางมาวิชัย ฐานบัวคว่ำบัวหงายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้อัญเชิญจากเมืองเหนือมาไว้ในพระบรมมหาราชวัง เดิมมีรอยชำรุด ต่อมาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมขุนสวรรคโลกลักษณวดีทรงพระประชวรจึงขอพระบรมราชานุญาตบูรณะก็ทรงหายภายหลังเจ้าฟ้าพระองค์นี้สิ้นพระชนม์แล้วจึงโปรดให้อัญเชิญมาประดิษฐานไว้บนฐานชุกชีภายในพระอุโบสถวัดเทพศิรินทราวาส

อนุสสรณีย์ 2 หลัง พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้สร้างขึ้นในปีพุทธศักราช ๒๔๗๒ ที่กลางสนามเยื้องหน้าพระอุโบสถ หลังที่ ๑ พระราชทานนามว่า จาตุรนตอนุสสารี บรรจะพระสรีรังคารสนเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนตรัศมี และราชสกุล จักรพันธุ์ ภายในประดิษฐานพระพุทธรูป ปางห้ามสมุทร และมีจารึกคำประกาศพระบรมราชูทิศบนแผ่นศิลาติดไว้ที่ผนัง หลังที่ ๒ พระราชทานนามว่า ภาณุรังสีอนุสสร พระราชทานเป็นที่บรรจุพะรสรีรังคารสมเด็จพระราชปิตุลาบรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ และราชสกุลภาณุพันธุ์ ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปหล่อ ปางห้ามสมุทร และมีจารึกคำประกาศพระบรมราชูทิศบนแผ่นศิลาติดไว้ที่ผนัง

พระพุทธรูปฉลองพระองค์สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้าจันทรมณฑลโสภณภควดี กรมหลวงวิสุทธิกษัตริย์ เป็นพระพุทธรูปทรงยืนปางห้ามญาติ

วิหารเจ้าคุณนรรัตนราชมานิต ตั้งอยู่ด้านหน้าพระอุโบสถ ภายในมีรูปหล่อของท่านเจ้าคุณนรรัตนราชมานิต ท่านได้บวชอุทิศถวายเป็นพระราชกุศล ในวันถวายพระเพลิง พระบรมศพล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๖ ณ วัดเทพศิรินทราวาส โดยมีสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เป็นพระอุปัชฌาย์ และไม่ลาสิกขาจวบจนมรณภาพ