สื่อการสอนเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการเรียนการสอน ผู้วิจัยได้นำข้อดีของ บทเรียนโปรแกรม และการ์ตูน มาจัดทำเป็นบทเรียนโปรแกรมการ์ตูน เพื่อเป็นสื่อในการเรียนการสอน การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) พัฒนาบทเรียนโปรแกรมการ์ตูน เรื่อง ทวีปออสเตรเลีย ให้มีประสิทธิภาพ ตามเกณฑ์มาตรฐาน 80 / 80 2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนกลุ่มทดลองและกลุ่มควบ คุม จากการใช้บทเรียนโปรแกรมการ์ตูนกับการสอนปกติ ตัวอย่างเป็น นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2543 ของโรงเรียนวัดห้วยจรเข้วิทยาคม อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม จำนวน 70 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่ม ตัวอย่างแบบกลุ่มขั้นตอนเดียว (Single Stage Cluster Sampling) และแบ่งเป็นกลุ่มทดลอง จำนวน 35 คน สอนโดยใช้ บทเรียนโปรแกรมการ์ตูน และกลุ่มควบคุมจำนวน 35 คนสอน โดยการสอนแบบปกติ ระยะเวลาที่ใช้ในการทดลอง กลุ่มละ 5 คาบเรียน คาบเรียนละ 50 นาที เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ 1) บทเรียนโปรแกรมการ์ตูนวิชาสังคมศึกษา ส 305 โลกของเรา เรื่องทวีปออสเตรเลีย 2) แผนการสอนโดยวิธีปกติ วิชาสังคมศึกษา ส 305 โลกของเรา เรื่อง ทวีปออสเตรเลีย ของโรงเรียนวัดห้วยจรเข้วิทยาคม 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย (X) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) และการทดสอบสมมติฐาน ด้วยค่าที (t-test) โดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป SPSS for windows ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. การหาประสิทธิภาพบทเรียนโปรแกรมการ์ตูนโดยใช้เกณฑ์มาตรฐาน 80 / 80 มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์มาตรฐานคือ 94.91 / 83.23 2. คะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของกลุ่มทดลอง ที่เรียนจากบทเรียน โปรแกรมการ์ตูน (X=19.63) และกลุ่มควบคุม ที่เรียนจากการสอนปกติ (X=18.69) ภายหลังการทดลอง มีผลการเรียนรู้ ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05